William John Neeson, Qui-Gon Jinn
Biografia:
W 1999 brytyjski miesięcznik "Empire" zaliczył Neesona do setki najbardziej liczących się ludzi w filmie. Aktorem jednak został przez przypadek. Urodził się 7 czerwca 1952 roku, w katolickiej rodzinie, do dziś praktykuje. Pomimo iż w Ballymenie większość stanowili protestanci, Neeson nigdy nie doświadczył dyskryminacji religijnej. Gdy był dzieckiem chciał zostać księdzem, potem bokserem. Bokserstwem trudnił się amatorsko. Dwukrotnie zdawał na wyższą uczelnię. Na uniwersytecie w Belfaście zamierzał studiować fizykę i informatykę, ale wyrzucono go po kilku miesiącach. Zatrudnił się jako kierowca w browarze Guinnesa, pracował także jako operator windy, i przygotowywał do egzaminów do St. Mary's Teaching School, po której miał zostać nauczycielem. Dostał się, ale wytrzymał tam tylko dwa lata. Od wykładów poświęconych pedagogice bardziej interesowały go lekcje dramatu.
Swoją aktorską karierę zaczął od teatru. W 1978 otrzymał angaż w Lyric Players' Theatre, gdzie przez dwa lata występował w "The Risen People". W 1980 w Abbey Theatre w Dublinie zagrał w adaptacji Steinbecka "Myszy i ludzie". Tam zauważył go John Boorman i zaangażował do "Excalibura" (1981), po części także ze względu na wzrost (1,93 m). Wcześniej przed kamerą Neeson stanął tylko raz: w filmie edukacyjnym "Pilgrim's Progress", gdzie zagrał Jezusa Chrystusa. Jednak to rola sir Gawaina, jednego z rycerzy Okrągłego Stołu, przyniosła mu uznanie. Następnym filmem w jego karierze był „Krull”, dziś już prawie zapomniany film fantasy. Do 1999 roku aktor wystąpił w blisko 40 filmach. Zagrał też w słynnej produkcji Dino De Laurentisa „Buncie na Bounty” w reżyserii Rogera Donaldsona, gdzie partnerował między innymi Melowi Gibsonowi i Anthonemyu Hopkinsowi. Innym wspaniałym filmem w którym zagrał była „Misja” z Robertem DeNiro i Jeremy Ironsem.
Po pierwszym sukcesie posypały się dalsze role. Neeson zaczął grać na deskach londyńskich teatrów, występował w telewizji i kinie. Rozgłos wzbudzało jego aktorstwo i liczne romanse, m.in. z Helen Mirren czy Sinéad O'Connor. W 1987 postanowił zacząć wszystko od nowa i wyruszył do USA. Po dwóch tygodniach znalazł się na planie "Policjantów z Miami". Grał dużo, ale znów głośniej było o jego związkach z Barbrą Streisand, Brooke Sheilds oraz Julią Roberts.
Punktem zwrotnym, acz jeszcze nie przełomowym, był „Darkman”. Był to pierwszy film, w którym Neeson zagrał główną rolę. Mimo, że nakręcono jego sequele (bez udziału Neesona) film nie okazał się ani sukcesem kasowym, ani tym bardziej artystycznym.
Przełomem okazał się rok 1992. Woody Allen zaproponował mu udział w "Mężach i żonach". Neeson, aby wystąpić w tym filmie, zrezygnował z występu w "Czasie patriotów". Broadwayowskie przedstawienie "Anna Christie" przyniosło aktorowi nominację do nagrody Tony. Tu zauważył go Steven Spielberg i zaproponował główną rolę w "Liście Schindlera" (1994). Neeson otrzymał za nią nominację do Oskara. Statuetka ostatecznie trafiła do Toma Hanksa, jednak przed Neesonem otworzyły się nowe możliwości. Z żoną, Natashą Richardson, którą poznał w czasie realizacji "Anny Christie", zagrał w "Nell" (1994). Uznanie krytyków wzbudził "Rob Roy" (1995), który jednak w wynikach frekwencyjnych przegrał z "Braveheart". W "Michaelu Collinsie" (1996) wcielił się w postać założyciela IRA. Aktor nie kryje się ze swoimi poglądami i uważa, iż Irlandia powinna się zjednoczyć. Zarówno w „Rob Royu” jak i „Michaelu Collinsie” miał szansę zagrać słynnych irlandzkich bojowników o wolność, co mu zresztą bardzo schlebiało.
Neeson jest zwolennikiem metody Stanisławskiego. Uważa, iż aktor powinien w pełni identyfikować się z postacią, w którą się wciela. Przygotowując się do roli w "Prawie krwi" przez kilka tygodni mieszkał z góralami z Appalachów, aby nauczyć się ich akcentu.
W 1999 zagrał w Gwiezdne wojny - Epizod 1: Mroczne był to powrót do jego ról z młodych szlachetnych dni, Neeson znów zagrał rycerza - chociaż tym razem walczącego z mieczem świetlnym - jako Jedi Rycerz Qui-Gon. W „Mrocznym Widmie” Neeson był jeszcze raz romantycznym bohaterem – jednak tym razem bohaterem fantastyczno naukowego świata George Lucasa. Film sprawił że Neeson został spostrzegany w mieszany sposób, od rozgłosu, świetnie zagranej roli po nieprzychylne opinie. Neeson jednak wybrnął z tego obroną ręką zapisując się w świecie SW jajo Rycerz Jedi który stał się „światłością filmu”. Kiedy Neeson po raz pierwszy pojawił się na planie, ekipa scenografów wystraszyła się. Otóż budowali oni tylko cześć scenografii, licząc że górę dorobi się komputerowo. Jednak wysoki wzrost Liama spowodował, że jego głowa wystawała ponad scenografię. Trzeba było więc dobudować do niej kilkanaście centymetrów.
Neeson występował również w produkcjach telewizyjnych. W 1984 r. zagrał w serialu "Wyspa Ellis". Aktor ma bardzo ciekawy, charakterystyczny głos i jest bardzo często zatrudniany jako narrator filmów dokumentalnych. Wystąpił również m.in. w filmach: "Duet for One", : "Modlitwa za konających" ("A Prayer for the Dying"), "Podejrzany", "Duchy górą” ("High Spirits"), "The Good Mother", "Wielki człowiek"("The Big Man"), "Światło w mroku", "Under Suspicion", , "Cudotwórca"( "Leap of Faith"), "Ethan Frome".
Jego aktorstwo zostało docenione także przez Królową Brytyjską – Elżbietę II, która przyznała mu order zasłużonego dla Imperium.
O mały włos Neeson zagrał by także w „Goldeneye” w roli Jamesa Bonda. Prawie wcielił się też w rolę profesora Van Helsinga w „Draculli” z 1992. Początkowo miał też zagrać w „Ataku klonów”, jako duch mentor Obi-Wana, podobnie jak to było z Kenobim w oryginalnej trylogii. Niestety w wakacje 2000 Neeson miał ciężki wypadek. Potem w 2001 mówiono, że ma się pojawić w dokrętkach, ale się nie pojawił. Jego głos jednak został wykorzystany w Drugim Epizodzie, w scenie, w której Anakin zabija Tuskenów, słyszymy krzyk Qui-Gona – „Nie, Anakin, nie!”. Jednak jest to nagranie z „Mrocznego Widma”.
W wolnym czasie Neeson dużo czyta i ogląda stare filmy. Od Beverly Hills stara trzymać się z daleka, woli ciszę i spokój domowego ogniska. W 1995 urodził się jego pierwszy syn Michael, rok później Daniel.
Z pracy na planie najczęściej wspomina anegdotkę z zbyt małą scenografią, a także żarty jakie robili sobie z Ewanem McGregorem, zwłaszcza ćwicząc po raz setny ruchy do pojedynku z Darthem Maulem.
Na podstawie MovieThing, Stopklatka,FilmWeb
Nagrody i Nominacje:
2006: Batman - Początek (nominacja) Saturn najlepszy aktor drugoplanowy
2005: Kinsey (nominacja) Złoty Glob najlepszy aktor w dramacie
2000: Gwiezdne Wojny - Epizod 1: Mroczne Widmo (nominacja) Saturn najlepszy aktor
2000: Gwiezdne Wojny - Epizod 1: Mroczne Widmo (nominacja) Blockbuster Entertainment najlepszy aktor w filmie akcji/science fiction
2000: Gwiezdne Wojny - Epizod 1: Mroczne Widmo (nominacja) MTV Movie Award najlepsza scena walki
2000: The Haunting Blockbuster Entertainment najlepszy aktor w horrorze
1997: Michael Collins (nominacja) Złoty Glob najlepszy aktor w dramacie
1994: Lista Schindlera (nominacja) Oscar najlepszy aktor
1994: Lista Schindlera (nominacja) Złoty Glob najlepszy aktor w dramacie
1994: Lista Schindlera (nominacja) BAFTA najlepszy aktor
1991: Człowiek ciemności (nominacja) Saturn najlepszy aktor
Filmografia:
2007: Lincoln jako Abraham Lincoln
2006: Seraphim Falls jako Pułkownik Carver
2006: Biała róża (White Rose, The)
2005: Batman - Początek (Batman Begins) jako Henri Ducard
2005: Królestwo niebieskie (Kingdom of Heaven) jako Godfrey z Ibelinu
2005: Śniadanie na Plutonie (Breakfast on Pluto) jako Ojciec Bernard
2005: Opowieści z Narnii: Lew, Czarownica i Stara Szafa (Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch & the Wardrobe, The) jako Aslan (głos)
2004: Kinsey jako Alfred Kinsey
2004: Patrick jako Narrator (głos)
2003: To właśnie miłość (Love Actually) jako Daniel
2002-2003: Liberty's Kids: Est. 1776 jako John Paul Jones (głos)
2002: The Gangs of New York jako Ksiądz Vallon
2002: K-19: The Widowmaker jako Kpt. Polenin
2000: Charlie Cykor (Gun Shy) jako Charlie
2000: The Greeks: Crucible of Civilization jako Narrator
1999: Gwiezdne wojny - Epizod 1: Mroczne Widmo (Star Wars - Episode 1: The Phantom Menace) jako Qui-Gon Jinn
1999: Nawiedzony - niektóre domy rodzą się złe (Haunting, The) jako Dr David Marrow
1998: Everest jako Narrator
1998: Nędznicy (Les Misérables) jako Jean Valjean
1997: Alaska: Spirit of the Wild jako Narrator
1996: A Leap of Faith jako Narrator
1996: Clark Gable jako Tall, Dark and Handsome (głos)
1996: Michael Collins jako Michael Collins
1996: Wczoraj i dziś (Before and After) jako Ben Ryan
1995: Rob Roy jako MacGregor
1995: Lumiere i spółka (Lumiere et Compagnie)
1994: Nell jako Jerome Lovell
1994: Out of Ireland
1993: Ethan Frome jako Ethan Frome
1993: Lista Schindlera (Schindler's List) jako Oskar Schindler
1993: Rubin z Kairu Ruby Cairo jako Fergus Lamb
1992: Ethan Frome (Ethan Frome) jako Ethan Frome
1992: Cudotwórca (Leap of Faith) jako Will
1992: Mężowie i żony (Husbands and Wives) jako Michael
1992: Światło w mroku (Shining Through) jako Franz-Otto Dietrich
1992: Podejrzenie (Under Suspicion) jako Tony Aaron
1992: Na ziemi wroga (Shining Through) jako Franz-Otto Dietrich
1990: Darkman jako Peyton Westlake/Darkman
1990: Big Man, The jako Danny Scoular
1989: Prawo krwi (Next of Kin) jako Briar
1988: High Spirits jako Martin Brogan
1988: Pula śmierci (Dead Pool, The) jako Peter Swan
1988: Dobra matka (Good Mother, The) jako Leo Cutter
1987: Modlitwa za umierających (Prayer for the Dying, A) jako Docherty
1987: Sweet as You Are jako Martin Perry
1987: Sworn to Silence jako Vincent Cauley
1987: Podejrzany (Suspect) jako John Anderson
1986: Duet for One jako Totter
1986: Hold the Dream jako Blackie O'Neill
1986: Lamb jako Brother Sebastian
1986: Misja (The Mission) jako Fielding
1985: Król Artur (Arthur the King) jako Grak
1985: The Innocent jako John Carns
1984: Bunt na Bounty (The Bounty) jako Churchill
1983: Krull jako Kegan
1981: Excalibur jako Gawain
Biografię napisał JORUUS
Lekko uzupełnił: Lord Sidious
Biografia:
W 1999 brytyjski miesięcznik "Empire" zaliczył Neesona do setki najbardziej liczących się ludzi w filmie. Aktorem jednak został przez przypadek. Urodził się 7 czerwca 1952 roku, w katolickiej rodzinie, do dziś praktykuje. Pomimo iż w Ballymenie większość stanowili protestanci, Neeson nigdy nie doświadczył dyskryminacji religijnej. Gdy był dzieckiem chciał zostać księdzem, potem bokserem. Bokserstwem trudnił się amatorsko. Dwukrotnie zdawał na wyższą uczelnię. Na uniwersytecie w Belfaście zamierzał studiować fizykę i informatykę, ale wyrzucono go po kilku miesiącach. Zatrudnił się jako kierowca w browarze Guinnesa, pracował także jako operator windy, i przygotowywał do egzaminów do St. Mary's Teaching School, po której miał zostać nauczycielem. Dostał się, ale wytrzymał tam tylko dwa lata. Od wykładów poświęconych pedagogice bardziej interesowały go lekcje dramatu.
Swoją aktorską karierę zaczął od teatru. W 1978 otrzymał angaż w Lyric Players' Theatre, gdzie przez dwa lata występował w "The Risen People". W 1980 w Abbey Theatre w Dublinie zagrał w adaptacji Steinbecka "Myszy i ludzie". Tam zauważył go John Boorman i zaangażował do "Excalibura" (1981), po części także ze względu na wzrost (1,93 m). Wcześniej przed kamerą Neeson stanął tylko raz: w filmie edukacyjnym "Pilgrim's Progress", gdzie zagrał Jezusa Chrystusa. Jednak to rola sir Gawaina, jednego z rycerzy Okrągłego Stołu, przyniosła mu uznanie. Następnym filmem w jego karierze był „Krull”, dziś już prawie zapomniany film fantasy. Do 1999 roku aktor wystąpił w blisko 40 filmach. Zagrał też w słynnej produkcji Dino De Laurentisa „Buncie na Bounty” w reżyserii Rogera Donaldsona, gdzie partnerował między innymi Melowi Gibsonowi i Anthonemyu Hopkinsowi. Innym wspaniałym filmem w którym zagrał była „Misja” z Robertem DeNiro i Jeremy Ironsem.
Po pierwszym sukcesie posypały się dalsze role. Neeson zaczął grać na deskach londyńskich teatrów, występował w telewizji i kinie. Rozgłos wzbudzało jego aktorstwo i liczne romanse, m.in. z Helen Mirren czy Sinéad O'Connor. W 1987 postanowił zacząć wszystko od nowa i wyruszył do USA. Po dwóch tygodniach znalazł się na planie "Policjantów z Miami". Grał dużo, ale znów głośniej było o jego związkach z Barbrą Streisand, Brooke Sheilds oraz Julią Roberts.
Punktem zwrotnym, acz jeszcze nie przełomowym, był „Darkman”. Był to pierwszy film, w którym Neeson zagrał główną rolę. Mimo, że nakręcono jego sequele (bez udziału Neesona) film nie okazał się ani sukcesem kasowym, ani tym bardziej artystycznym.
Przełomem okazał się rok 1992. Woody Allen zaproponował mu udział w "Mężach i żonach". Neeson, aby wystąpić w tym filmie, zrezygnował z występu w "Czasie patriotów". Broadwayowskie przedstawienie "Anna Christie" przyniosło aktorowi nominację do nagrody Tony. Tu zauważył go Steven Spielberg i zaproponował główną rolę w "Liście Schindlera" (1994). Neeson otrzymał za nią nominację do Oskara. Statuetka ostatecznie trafiła do Toma Hanksa, jednak przed Neesonem otworzyły się nowe możliwości. Z żoną, Natashą Richardson, którą poznał w czasie realizacji "Anny Christie", zagrał w "Nell" (1994). Uznanie krytyków wzbudził "Rob Roy" (1995), który jednak w wynikach frekwencyjnych przegrał z "Braveheart". W "Michaelu Collinsie" (1996) wcielił się w postać założyciela IRA. Aktor nie kryje się ze swoimi poglądami i uważa, iż Irlandia powinna się zjednoczyć. Zarówno w „Rob Royu” jak i „Michaelu Collinsie” miał szansę zagrać słynnych irlandzkich bojowników o wolność, co mu zresztą bardzo schlebiało.
Neeson jest zwolennikiem metody Stanisławskiego. Uważa, iż aktor powinien w pełni identyfikować się z postacią, w którą się wciela. Przygotowując się do roli w "Prawie krwi" przez kilka tygodni mieszkał z góralami z Appalachów, aby nauczyć się ich akcentu.
W 1999 zagrał w Gwiezdne wojny - Epizod 1: Mroczne był to powrót do jego ról z młodych szlachetnych dni, Neeson znów zagrał rycerza - chociaż tym razem walczącego z mieczem świetlnym - jako Jedi Rycerz Qui-Gon. W „Mrocznym Widmie” Neeson był jeszcze raz romantycznym bohaterem – jednak tym razem bohaterem fantastyczno naukowego świata George Lucasa. Film sprawił że Neeson został spostrzegany w mieszany sposób, od rozgłosu, świetnie zagranej roli po nieprzychylne opinie. Neeson jednak wybrnął z tego obroną ręką zapisując się w świecie SW jajo Rycerz Jedi który stał się „światłością filmu”. Kiedy Neeson po raz pierwszy pojawił się na planie, ekipa scenografów wystraszyła się. Otóż budowali oni tylko cześć scenografii, licząc że górę dorobi się komputerowo. Jednak wysoki wzrost Liama spowodował, że jego głowa wystawała ponad scenografię. Trzeba było więc dobudować do niej kilkanaście centymetrów.
Neeson występował również w produkcjach telewizyjnych. W 1984 r. zagrał w serialu "Wyspa Ellis". Aktor ma bardzo ciekawy, charakterystyczny głos i jest bardzo często zatrudniany jako narrator filmów dokumentalnych. Wystąpił również m.in. w filmach: "Duet for One", : "Modlitwa za konających" ("A Prayer for the Dying"), "Podejrzany", "Duchy górą” ("High Spirits"), "The Good Mother", "Wielki człowiek"("The Big Man"), "Światło w mroku", "Under Suspicion", , "Cudotwórca"( "Leap of Faith"), "Ethan Frome".
Jego aktorstwo zostało docenione także przez Królową Brytyjską – Elżbietę II, która przyznała mu order zasłużonego dla Imperium.
O mały włos Neeson zagrał by także w „Goldeneye” w roli Jamesa Bonda. Prawie wcielił się też w rolę profesora Van Helsinga w „Draculli” z 1992. Początkowo miał też zagrać w „Ataku klonów”, jako duch mentor Obi-Wana, podobnie jak to było z Kenobim w oryginalnej trylogii. Niestety w wakacje 2000 Neeson miał ciężki wypadek. Potem w 2001 mówiono, że ma się pojawić w dokrętkach, ale się nie pojawił. Jego głos jednak został wykorzystany w Drugim Epizodzie, w scenie, w której Anakin zabija Tuskenów, słyszymy krzyk Qui-Gona – „Nie, Anakin, nie!”. Jednak jest to nagranie z „Mrocznego Widma”.
W wolnym czasie Neeson dużo czyta i ogląda stare filmy. Od Beverly Hills stara trzymać się z daleka, woli ciszę i spokój domowego ogniska. W 1995 urodził się jego pierwszy syn Michael, rok później Daniel.
Z pracy na planie najczęściej wspomina anegdotkę z zbyt małą scenografią, a także żarty jakie robili sobie z Ewanem McGregorem, zwłaszcza ćwicząc po raz setny ruchy do pojedynku z Darthem Maulem.
Na podstawie MovieThing, Stopklatka,FilmWeb
Nagrody i Nominacje:
2006: Batman - Początek (nominacja) Saturn najlepszy aktor drugoplanowy
2005: Kinsey (nominacja) Złoty Glob najlepszy aktor w dramacie
2000: Gwiezdne Wojny - Epizod 1: Mroczne Widmo (nominacja) Saturn najlepszy aktor
2000: Gwiezdne Wojny - Epizod 1: Mroczne Widmo (nominacja) Blockbuster Entertainment najlepszy aktor w filmie akcji/science fiction
2000: Gwiezdne Wojny - Epizod 1: Mroczne Widmo (nominacja) MTV Movie Award najlepsza scena walki
2000: The Haunting Blockbuster Entertainment najlepszy aktor w horrorze
1997: Michael Collins (nominacja) Złoty Glob najlepszy aktor w dramacie
1994: Lista Schindlera (nominacja) Oscar najlepszy aktor
1994: Lista Schindlera (nominacja) Złoty Glob najlepszy aktor w dramacie
1994: Lista Schindlera (nominacja) BAFTA najlepszy aktor
1991: Człowiek ciemności (nominacja) Saturn najlepszy aktor
Filmografia:
2007: Lincoln jako Abraham Lincoln
2006: Seraphim Falls jako Pułkownik Carver
2006: Biała róża (White Rose, The)
2005: Batman - Początek (Batman Begins) jako Henri Ducard
2005: Królestwo niebieskie (Kingdom of Heaven) jako Godfrey z Ibelinu
2005: Śniadanie na Plutonie (Breakfast on Pluto) jako Ojciec Bernard
2005: Opowieści z Narnii: Lew, Czarownica i Stara Szafa (Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch & the Wardrobe, The) jako Aslan (głos)
2004: Kinsey jako Alfred Kinsey
2004: Patrick jako Narrator (głos)
2003: To właśnie miłość (Love Actually) jako Daniel
2002-2003: Liberty's Kids: Est. 1776 jako John Paul Jones (głos)
2002: The Gangs of New York jako Ksiądz Vallon
2002: K-19: The Widowmaker jako Kpt. Polenin
2000: Charlie Cykor (Gun Shy) jako Charlie
2000: The Greeks: Crucible of Civilization jako Narrator
1999: Gwiezdne wojny - Epizod 1: Mroczne Widmo (Star Wars - Episode 1: The Phantom Menace) jako Qui-Gon Jinn
1999: Nawiedzony - niektóre domy rodzą się złe (Haunting, The) jako Dr David Marrow
1998: Everest jako Narrator
1998: Nędznicy (Les Misérables) jako Jean Valjean
1997: Alaska: Spirit of the Wild jako Narrator
1996: A Leap of Faith jako Narrator
1996: Clark Gable jako Tall, Dark and Handsome (głos)
1996: Michael Collins jako Michael Collins
1996: Wczoraj i dziś (Before and After) jako Ben Ryan
1995: Rob Roy jako MacGregor
1995: Lumiere i spółka (Lumiere et Compagnie)
1994: Nell jako Jerome Lovell
1994: Out of Ireland
1993: Ethan Frome jako Ethan Frome
1993: Lista Schindlera (Schindler's List) jako Oskar Schindler
1993: Rubin z Kairu Ruby Cairo jako Fergus Lamb
1992: Ethan Frome (Ethan Frome) jako Ethan Frome
1992: Cudotwórca (Leap of Faith) jako Will
1992: Mężowie i żony (Husbands and Wives) jako Michael
1992: Światło w mroku (Shining Through) jako Franz-Otto Dietrich
1992: Podejrzenie (Under Suspicion) jako Tony Aaron
1992: Na ziemi wroga (Shining Through) jako Franz-Otto Dietrich
1990: Darkman jako Peyton Westlake/Darkman
1990: Big Man, The jako Danny Scoular
1989: Prawo krwi (Next of Kin) jako Briar
1988: High Spirits jako Martin Brogan
1988: Pula śmierci (Dead Pool, The) jako Peter Swan
1988: Dobra matka (Good Mother, The) jako Leo Cutter
1987: Modlitwa za umierających (Prayer for the Dying, A) jako Docherty
1987: Sweet as You Are jako Martin Perry
1987: Sworn to Silence jako Vincent Cauley
1987: Podejrzany (Suspect) jako John Anderson
1986: Duet for One jako Totter
1986: Hold the Dream jako Blackie O'Neill
1986: Lamb jako Brother Sebastian
1986: Misja (The Mission) jako Fielding
1985: Król Artur (Arthur the King) jako Grak
1985: The Innocent jako John Carns
1984: Bunt na Bounty (The Bounty) jako Churchill
1983: Krull jako Kegan
1981: Excalibur jako Gawain
Biografię napisał JORUUS
Lekko uzupełnił: Lord Sidious