„Imperium kontratakuje” jest uznawane przez wielu za najlepszy epizod „Gwiezdnych Wojen”. Może jest tak ze względu na klimat - oto bowiem film odszedł od baśniowej konwencji „Nowej nadziei”, gdzie zwykły chłopak uratował księżniczkę, a wszystko skończyło się dobrze. Tutaj główny bohater zostaje okaleczony, drugi porwany, a rebelia przegrywa bitwę i traci jedną ze swoich baz. Pod koniec filmu przyszłość nie wygląda zbyt różowo dla naszych bohaterów. A może jest tak, bo to właśnie dzięki epizodowi piątemu „Nowa nadzieja” przestała być samodzielnym filmem. Rozpoczęła się Saga.
Może to właśnie dlatego twórcy animacji sięgają dość chętnie po elementy z „Imperium”. Są to przede wszystkim postacie, bo film może się poszczycić całkiem sporym ich gronem. Ponieważ zarówno TCW, jak i „Rebelianci” dzieją się wcześnie, to często poznajemy pochodzenie bohaterów i ich motywacje. Jest też oczywiście całkiem sporo innych rzeczy.
Postacie
Można się z tym zgadzać lub nie, ale Yoda to niewątpliwie najważniejsza postać wprowadzona wraz z filmem. Mistrz zasłynął jako najmądrzejszy Jedi w dziejach, a młodemu Skywalkerowi przekazał filozofię pokoju najlepiej wyrażoną w słowach: „Wojna nikogo wielkim nie czyni”. Jak to jednak ma się do generała, którego widzieliśmy w prequelach? W TCW, choć można pomyśleć, że stało się to przypadkowo przez anulowanie serialu, to ładnie jest widoczna kompozycja klamrowa,co oznacza, że seria rozpoczyna się i kończy podobnym motywem. I jest nim właśnie wątek Yody, który w pierwszym epizodzie pokazuje klonom ich indywidualność, a pod koniec szóstego sam wybiera się na wyprawę, podczas której bada tajniki Mocy, życia pozagrobowego, a przede wszystkim odkrywa siebie. Nawet na Oficjalnej porównano jego wędrówkę na planetę midichlorianów do przygody Luke'a w jaskini. W „Rebeliantach” ujrzeliśmy jak potrafi komunikować się na odległość dzięki Mocy... i jak poznaje Kanana oraz Ezrę. Nadal czekamy na jakieś logiczne wyjaśnienie jak pogodzić to z jego słowami o Luke'u jako ostatnim Jedi. Sezon czwarty musi przynieść odpowiedzi.
Lando to kolejny bohater, który zadebiutował również w animacji. Przedsiębiorca z Bespina jest jedną z ciekawszych postaci nie tylko z powodu swego oszałamiającego uśmiechu i wyczucia stylu, lecz przede wszystkim dlatego, iż jest niejednoznaczny moralnie. Zdradza przyjaciół, ale nie robi tego do końca w złej wierze. Jego żyłka drobnego oszusta i po prostu zwykły fart są świetnie widoczne w „Rebeliantach”, gdy w odcinku
„Idiot's Arrayl” ograł Zeba w sabaka i dzięki pomocy innych rebeliantów zdobył świnkę-rozdymkę potrafiącą wyniuchać minerały. Calrissian pojawił się jeszcze okazyjnie w pilocie drugiego sezonu, ale do tej pory nie powrócił, mimo że liczne plotki mówiły, że tak się stanie. Być może stało się tak z powodu Hantologii - wedle
plotek Solo miał się pojawić w serialu, ale zaczęło to kolidować z filmem, więc jego rolę wycofano.
Epizod piąty wprowadził nam też jedną z najsłynniejszych profesji w Sadze: łowców nagród. To właśnie tutaj zadebiutował Boba Fett (choć formalnie stało się to w „Holiday Special”), a animacje bardzo rozwinęły nam tę postać. Finał drugiego sezonu TCW pokazał nam go jeszcze jako dziecko, które zrozpaczone i wściekłe po stracie ojca, próbuje dokonać zemsty na mistrzu Windu. Za swoje czyny trafił do więzienia (widać Republika nie miała problemu z wtrącaniem tam nieletnich), lecz udało mu się tam uciec w sezonie czwartym. Potem widzimy jego początki w karierze łowcy, gdy wraz z Asajj Ventress, Dengarem, Bosskiem i innymi podjął się misji dostarczenia specjalnego pakunku despotycznemu władcy planety Quarzite. Pakunkiem okazała się dziewczyna, która miała zostać żoną tyrana. Ventress poczuła odruch serca i podmieniła nastolatkę na Bobę... który, jak się niedawno dowiedzieliśmy, miał być przebrany w sukienkę, ale Filoni w porę zorientował się, że fani by tego nie zdzierżyli. Potem jeszcze raz jego ścieżka skrzyżowała się z tą należącą do mrocznej Jedi w powieści „Mroczny uczeń”, gdzie pomógł jej w poszukiwaniach Quinlana Vosa. Bardzo duża część historii związana już bardziej z „Imperium” miała być przedstawiona w jednym z aktów TCW. Młody Fett miał tam ruszyć razem z Cadem Bane'em na Tatooine, by uratować dziecko porwane przez Tuskenów. Miał być tam wspomniany Jango, a jego syn po raz pierwszy założyłby swą zieloną zbroję - być może usłyszymy o tym coś więcej po premierze „Heroes of Mandalore”, bo na zwiastunie widać wojowników w takim samym pancerzu. Jeden z
filmików wypuszczonych podczas konwentów pokazywał też jak łowca zdobył słynne zadrapanie na hełmie - był to wynik starcia z Bane'em. Czy Duros przeżył walkę, tego nie wiadomo. Dziedzictwo Boby jest widoczne również przy innych postaciach - Fenn Rau posiada na swoim baskar'gamie znaki, które pojawiły się na rysunku koncepcyjnym Joe Johnsona. Zresztą, zanim Boba się w ogóle narodził, to w fazie koncepcyjnej istniał projekt "superkomandosów", czyli lepszych szturmowców. Ostatecznie postanowiono zrobić tylko jednego - Bobę. Ale pomysł został wykorzystany w mandaloriańskich odcinkach "Rebeliantów", w których formacja superkomandosów faktycznie występuje. Byli to Mando, którzy zaakceptowali imperialną władzę na swej planecie. Przecieki z ledwie wczoraj mówią, że zobaczymy ich w „Battlefroncie II”.
Boba mógł pozować na osobę pracującą samotnie, ale tak naprawdę często widziano go w towarzystwie. Dengar to jeden z łowców nagród, których wezwał Vader do odszukania „Sokoła”. Uwagę od razu zwraca jego charakterystyczny turban. W Legendach tłumaczono to wypadkiem, jaki spowodował Han Solo podczas wyścigu i faktycznie na zbliżeniach widać, że mężczyzna ma rozległe blizny na twarzy. W TCW okazało się jednak, że Dengar nosił ozdobny materiał na głowie już podczas wojen klonów. W marvelowskiej serii „Star Wars” już ma blizny, więc historia jak je zdobył jeszcze na nas czeka - może w Hantologii? Drugi słynny łowca to rzecz jasna Bossk, który zadebiutował w
„Death Trap”. Dołączył do Aurry Sing i Boby w zadaniu pomszczenia Janga i, co ciekawe, ani tam, ani w późniejszych odcinkach nie miał problemu z zaakceptowaniem zwierzchnictwa nastolatka. Nie pojawił się w „Rebeliantach”, ale przed wydarzeniami z sezonu pierwszego odwiedził Lothal i natrafił na pewnego złodziejaszka, o czym można przeczytać w książce
„Ezra's Gamble”. Zresztą, projektów łowców było sporo i oczywiście nie wszyscy trafili ostatecznie na duży ekran. Jednym z nich był obcy, który dopiero w „Rebels” stał się Yushynem, czyli szefem rafinerii gazu w epizodzie
„The Call”. Widać w debiucie pomogła dopiero zmiana profesji.
Rasy i zwierzęta
Trandoshanina - w osobie Bosska - widzieliśmy w "Imperium" jedynie przez chwilę, a cała uwaga i tak skupia się niemal wyłącznie na Bobie i Vaderze. Ale jak to w SW bywa, rasy i bohaterowie z tła potrafią zrobić ogromną karierę i nie inaczej było w przypadku tego łowcy nagród. Więcej o Trandoshanach dowiedzieliśmy się z końcówki trzeciego sezonu (
„Padawan Lost” i
„Wookiee Hunt”), w którym Ahsoka zostaje porwana przez grupę łowców i wraz z innymi padawanami oraz Chewbaccą musi stawić im czoła na księżycu Trandoshy, Wasskah. Sporo materiału dotyczącego tych gadów zostało zaczerpniętych z Legend, jak choćby ich nienawiść do Wookieech (którzy byli ich planetarnymi sąsiadami) czy polowanie dla sportu. Sezon pierwszy z kolei przedstawił postać Gha Nachkta, złomiarza, który wzbudził początkowo lekką konsternację, bo na Trandoshanina wcale nie wyglądał. Filoni mówił wtedy, że przecież nie każdy jest modelowym przedstawicielem swojego gatunku i zdarzają się osoby zdeformowane czy otyłe.
Jedną z największych tajemnic Sagi jest rasa Yody - tak sekretna, że nie ma nawet swej oficjalnej nazwy. Lucas żartował nawet, że mistrz jest nieślubnym dzieckiem Kermita i świnki Piggy (pewnie jest w tym ziarno prawdy, biorąc pod uwagę, że głosu udzielał jej Frank Oz). W „Mrocznym widmie” rąbek tajemnicy został nieco uchylony, bo pojawiła się Yaddle, żeńska przedstawicielka gatunku. W TCW nie ma praktycznie nic... prócz
schodów na Dagobah. Skąd się tam wzięły? Czy Yoda naprawdę widzi je tylko w swoim umyśle? A może są pozostałością po pewnej małej, zielonoskórej rasie? Lucas zarządził, że mamy się nigdy tego nie dowiedzieć, ale Lucas już nie rządzi i już pojawiają się
pogłoski o spin-offie o Yodzie.
Bagna Dagobah tętniły życiem, ale tak naprawdę w filmie nie uświadczyliśmy widoku wielu zwierząt. Dopiero w
„Bombad Jedi” zobaczyliśmy jak wygląda kawzel maw, stwór zaprojektowany przez McQuarriego, który ostatecznie w epizodzie piątym się nie znalazł. I zamiast na Dagobah, wylądował na Rodii, gdzie pomógł Jar Jarowi w uwolnieniu Padme z rąk Separatystów. Podobnie sprawa miała się z kryknami, ogromnymi białymi pająkami, które grasowały przy rebelianckiej bazie na Atollonie. Zresztą, Ezra musiał się z nimi zmierzyć w jamie w bardzo podobny sposób, jak Luke z wizjami w jaskini na Dagobah.
Po udanym leczeniu Luke'a Han chwali go, że urwałby uszy gundarkowi. Na początku mogłoby się wydawać, że to tylko taki frazeologizm, ale potem w „Ataku klonów” okazało się, że zwierzęta te naprawdę istnieją - Obi-Wan wspomina z Anakinem jak wpadli go gniazda gundarków. I mieli ponownie podobnego pecha w TCW. Zwierzęta te ukazywały się parokrotnie, a z Legend przejęto nie tylko ich wygląd, lecz także ojczystą planetę, Vanqor.
Technologia
Jednym z osiągnięć „Imperium” było ukazanie nowych typów wyspecjalizowanych szturmowców na Hoth. Ich charakterystyczna, zakrywająca szyję zbroja dawała lepszą ochronę przed zimnem. To właśnie do tego pancerza (i rzecz jasna szkiców McQuarriego) sięgnęli twórcy TCW, gdy tworzyli śnieżnych żołnierzy-klonów w odcinku
„Trespass”. Skoro przy Hoth jesteśmy, to nie możemy zapominać o AT-AT, kolejnych ikonicznych maszynach wprowadzonych podczas bitwy na lodowej planecie. Wersja z „Rebeliantów” jest mieszanką projektów McQuarriego i Joe Johnsona, a do tego jej debiut następuje na Seelosie, planecie wizualnie bardzo podobnej do Hoth.
Rebelianci mieli zaś w swoim arsenale w piątym epizodzie smukły transportowiec GR-75, którym uciekali z Hoth. Pokazał się również w „Łotrze", a w "Rebeliantach" zadebiutował w odcinku
„The Antilles Extraction”. Co prawda przez ograniczony budżet nie pozwolił na stworzenie oryginalnego wnętrza, więc użyto tego z gwiezdnego busa.
Technologia z piątego epizodu, która na dobre wpisała się do kanonu (starego i nowego) to oczywiście zamrażanie w karbonicie. Boba Fett w ten sposób chciał bezpiecznie dostarczyć Hana Solo do Jabby, lecz w "Wojnach klonów" wymyślono inne zastosowanie dla niej. Już podczas tworzenia pierwszego sezonu Filoni i Gilroy zaczęli dyskutować nad scenariuszami, w których dałoby się jakoś oszukać skanery form życia stosowane przez Separatystów. Wymyślili więc, że można byłoby właśnie zamrozić naszych bohaterów. Pomysł trafił jednak najpierw na karty komiksu
„Shipyards of Doom”, a dopiero potem do trzeciego sezonu TCW i aktu o Cytadeli, gdzie w ten sposób Anakin, Obi-Wan, Ahsoka i klony przeszmuglowali się na planetę Lotho Minor. Byli zamrożeni dość krótko, także nie mieli takich objawów choroby pohibernacyjnej jak Han.
W serialu wielokrotnie pojawiają się droidy medyczne tego samego modelu, który leczył Luke'a na Hoth. Czasem co prawda służyły nieco innym celom - pokazywały się jako kucharze czy kelnerzy. Może potrafiły serwować drinki i od razu wyleczyć kaca?
Cytaty i varia
- Nawiązanie do „Imperium” pojawiło się już w „Rising Malevolence”, drugim odcinku TCW. W epizodzie tym Plo Koon i klony zostają uwięzieni w niedziałającej kapsule ratunkowej. Żołnierze próbują ją naprawić i jeden z nich poucza drugiego: "Nie to nie tak. Ten idzie tu, tamten tam", zupełnie jak Han Chewiego.
- Na kolejne cytaty klonów trzeba było czekać do odcinka „Mercy Mission”. Dwóch żołnierzy Wolffe'a po przybyciu na Aleen i zobaczeniu cokolwiek entuzjastycznych tubylców wymienia między sobą zdania: "Przylatywanie tutaj było złym pomysłem." - "Zaczynam się z tobą zgadzać." Podobnie zareagował Luke na bagna Dagobah.
- W „Grievous Intrigue” jest scena, w której Yularen nakazuje otworzyć ogień do wrogich jednostek Separatystów. Jest ona niemal identyczna jak ta, w której to kapitan Needa wydaje rozkazy na "Avengerze".
- Pojedynek pomiędzy Lukiem a Vaderem na Bespinie jest bezsprzecznie jednym z najważniejszych w Sadze. Podczas niego mroczny lord zaczyna obrzucać syna metalowymi szczątkami. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w walce Anakina z Dooku w "Ataku klonów" a także w "Wojnach klonów", gdzie hrabia ponownie zastosował tę taktykę w „Shadow Warriorze”.
- W czwartym sezonie jeden z aktów jest poświęcony działaniom Obi-Wana, który pod przykrywką próbuje zapobiec porwaniu Kanclerza. Anakin nic o tym początkowo nie wie, lecz po zbadaniu poszlak dochodzi do prawdy. Yoda ostrzega go przed podążeniem za mistrzem, mówiąc: "Jeśli odlecisz, pomóc byś mu mógł... ale niepewna jego przyszłość jest." Ponad dwadzieścia lat później niemal tak samo ostrzeże jego syna przed ruszaniem na pomoc przyjaciołom na Bespinie.
- Jest coś pięknego i jednocześnie prostego w stwierdzeniu Yody, że „świetlistymi istotami jesteśmy”. Mistrz podkreślał, że to duch, a nie ciało, jest ważny. Pewnie dlatego użył tych słów podczas pogrzebu Jedi zamordowanych przez Barrissę.
- W „The Unknown”, podczas bitwy o Ringo Vindę Fives mówi Tupowi, że ten wisi mu więcej niż tylko jedną przysługę, co przywodzi na myśl podobne słowa, skierowane przez Hana do Luke'a po uratowaniu młodego Jedi od zamarznięcia na Hoth.
- Słowa Yody o robieniu, a nie próbowaniu, stały się niewątpliwym klasykiem cytatów. Pewnie dlatego jego słowa (oraz podobnie metody nauczania) wykorzystał Kanan w odcinku „Rise of the Old Masters”. Choć sam przyznaje początkowo, że nie rozumie tych słów. Jarrus nabrał mądrości w dalszych epizodach, lecz nadal pozostała w nim doza niecierpliwości, gdy przerwał szkolenie u Bendu jak Luke u Yody.
- Między Kananem i Herą było trochę napięć, ale to normalne w każdym związku. Ich kłótnia w „The Siege of Lothal” - z białymi korytarzami i rebeliantami kręcącymi się obok - bardzo przypomina tą, do której doszło między Hanem i Leią na Hoth.
- Młody Skywalker ledwo uszedł niebezpieczeństwa na Bespinie i wezwał dzięki Mocy swoją siostrę. W podobnych opałach znalazł się Ezra w epizodzie „Steps into Shadow”.
- W „Warhead” sekwencja otwierająca odcinek - od tego, co widzimy na ekranie, aż po muzykę - ma być w założeniu jedną wielką aluzją do "Imperium". Scena przedstawia bowiem lądowania jednego z droidów infiltrujących na Atollonie. Zostaje jednak szybko zaatakowany przez krykny. W początkowej wersji scenariusza epizodu piątego sonda Imperium miała być zniszczona przez wampę.
- Rebelianci zostali zmuszeni do opuszczenia bazy na Atollonie w „Zero Hour” Gdy Hera zarządza ewakuację, słyszymy sygnał "Kay Zero One". Takiego samego kodu użyła Leia na Hoth.
Nawiązaniom do „Imperium” zapewne jeszcze nie będzie końca. Przed nami czwarty sezon „Rebeliantów”, a w przyszłości zapewne inne nowe animacje. I oby film nadal inspirował twórców tak samo, jak przez te wszystkie lata.
KOMENTARZE (7)
Do pisania scenariusza zatrudnił Leigh Brakett, ponad sześćdziesięcioletnią już wtedy panią, która na swoim koncie miała kilka skryptów do słynnych westernów („Rio Bravo”, „Rio Lobo”, czy „El Dorado”) i kilku innych filmów, które święciły tryumfy dwie lub trzy dekady wcześniej. Brackett jednak nie sprostała oczekiwaniom Lucasa. Jej scenariusz w większości nadawał się jego zdaniem do wyrzucenia. Lucas był gotów w ogóle ją zastąpić kimś innym, jednak wyszło na jaw, że scenarzystka jest umierająca. Zmarła na raka 17 marca 1978, krótko po skończeniu prac nad pierwszą wersją scenariusza. Lucas zatrudnił nowego scenarzystę, Lawrence’a Kasdana. Ostatecznie wycięto praktycznie cały wkład własny Leigh, jednak George chciał uhonorować w pewien sposób jej pracę, więc w napisach to ona i Kasdan są wymienieni jako scenarzyści, Lucas tylko jako osoba, która wymyśliła historię. Faktycznie wkład George’a w scenariusz jest dużo większy niż Leigh. Z Kasdanem zaś współpraca układała się Lucasowi bardzo dobrze, nic dziwnego, że zaproponował mu potem pracę przy „Powrocie Jedi” oraz „Poszukiwaczach Zaginionej Arki”.
