Operując RPGowymi standardami:
Pośród wielu prymitywnych społeczności [nawet tych mniej prymitywnych] pojawiali się szamani, witch-doctorzy i tego typu jednostki, które na podstawie dawnych dawnych rytuałów, potrafiły przywoływać szczątkowe umiejętności władania Mocą, zupełnie jak właśnie ci Szukacze.
Oczywiście, każda rasa ma odpowiednie predyspozycje do władania Mocą i odpowiadając na Twoje pytanie, Misiek, powiedziałbym, że Gandowie po prostu największą maestrię Mocy, jaką potrafili wykrzesać z siebie, to właśnie te szczątki u Szukaczy.

-Ja zawsze traktowałem transy wyszukiwaczy jako umiejętność rasową zbliżoną do swoistej magii, ale abstrahujących od Mocy. Takie przebłyski filogenetycznej pamięci wszechświata.

Ja z kolei skłonny byłem a priori przypisywać wrodzone niektórym rasom umiejętności pokroju telepatii, prekognicji, czy psychometrii ograniczonej wrażliwości na Moc. Zaznaczam - ograniczonej - nie sugeruję istnienia całego multum ras których każdy praktycznie przedstawiciel posiada wrażliwość na Moc gwarantującą mu spory potencjał potencjał. Choć są i takie - Duinogwuiny, czy swego czasu Rakatowie, na przykład. Chodzi tu o uwarunkowania genetyczne gwarantujące szczególna wrażliwość na pewien aspekt Mocy. Bo tak koniec końców, nie ma stworzeń całkowicie głuchych na Moc [czy kwalifikuje się to jako spoiler do NEJ? ;D]. Pozwolę sobie to przyrównać to do zmysłu słuchu... Mamy określone i w jakiś sposób zawężone pasma, które organizmy "słyszą" z powodu takiej a nie innej budowy aparatu słuchowego. Mamy też wyjątkowo hojnie obdarzonych przez naturę osobników potrafiących odbierać o wiele większy zakres dźwięków, graniczący wręcz z pełnym. No i takie, których wykraczanie poza standardowe zakresy nie jest jakieś tam oszałamiające, ale, widoczne.
Stąd, Ewokowie na przykład mają silniejszy niż inne rasy kontakt z otaczającą ich przyrodą, Kiffarowie "czytają" przedmioty czy Qom Qae posługują się telepatią. A Gandowie mają swoje mgły i trans medytacyjny.

To Moc jest tym, co spaja wszystkie żywe istoty, ich umysły a tym samym pragnienia, emocje... Moc jest naturalnym sposobem by do owej żywej sieci uzyskiwać dostęp, jakich innych dróg dojścia do zbiorowej świadomości szukać? Oczywiście, można by się pokusić o stworzenie kolejnych wymiarów gwiezdno-wojennej duchowości, ale, zaraz dałbym po łapkach brzytwą Ockhama.

Czemu wśród Gandów Jedi było jak na lekarstwo, jeśli w ogóle?

Jak co, to mi na myśl przychodzi tylko Vaabesh .

...przyznaję, trochę źle rozumiałem umiejętności Gandów. Trem dość dobrze to wyjaśnił, Ty zresztą jeszcze lepiej. Mała tylko uwaga natury ogólnej: nie wszystkie umiejętności telepatyczne czy inne mogą wiązać się z Mocą; myślę teraz o zdolnościach powodowanych przez błyszczostym, i innych podobnej natury. Oczywiście tłumaczenie Mocą zdolności Ewoków, Chevinów i innych jest sensowne i podpisuję się pod tym obiema łapami, ale myślę, że pewne umiejętności trzeba dopasować do kontekstu.
A Imperium polowało na Gwiezdne Smoki, o ile się nie mylę...

-Mała tylko uwaga natury ogólnej: nie wszystkie umiejętności telepatyczne czy inne mogą wiązać się z Mocą; myślę teraz o zdolnościach powodowanych przez błyszczostym, i innych podobnej natury.

Hmm... Nie porzucałbym tego tak szybko .
Czytając swego czasu Uzdrowicielkę Jedi a mianowicie opisy zabaw psychonautki Barrissy z botą, naszły mnie skojarzenia z jak najbardziej ziemskimi (no, może tak w połowie...) relacjami dotyczącymi przygód z DMT - substancją psychoaktywną wytwarzaną przez ludzki organizm a której pochodne stanowią o sile połowy najstarszych znanych ludzkości halucynogenów. W opisach tych niejednokrotnie pojawiają się tymczasowe zdolności paranormalne - doznania wyjścia poza ciało, mistycznych wizji, kontaktu z wyższą inteligencją, czy wreszcie, połączenia ze zbiorową świadomością.
I, już kompletnie abstrahując od prawdziwości tych twierdzeń, tłumaczy się je wejściem umysłu w odmienne stany świadomości - takie umożliwiające bezpośrednie i świadome połączenie umysłu z tkanką wszechświata.

Moja teoria jest już chyba nazbyt widoczna .
Po kolei... Korzystanie z Mocy, to stan umysłu - że przypomnę nauki Yody o różnicach wyłącznie w umyśle. Pewną wrażliwość na Moc wykazuje każde żywe stworzenie, tym bardziej inteligentna istota świadoma swego istnienia, z racji tego, że jest jej częścią. Tym samym, jej umysł w jakimś stopniu tworzy coś, co można nazwać roboczo społecznością umysłów wewnątrz Mocy. Ergo, jest do niej [Mocy] podłączony - Jedi są w stanie odbierać myśli istot określanych jako niewrażliwe na Moc. Taki przeciętny umysł połączony jest z Mocą w sposób mocno ograniczony, co w pewnym uproszczeniu wynika z biologicznych uwarunkowań w postaci niskiego stężenia midi-chlorianów w organizmie. Co to dokładnie oznacza? Że ich ilość jest zbyt mała, by zapewnić danemu osobnikowi pełną łączność z Mocą. Złączenie z nią danego umysłu jest zbyt słabe by korzystać z jej możliwości.
Choć nie jest mi znany dokładny mechanizm całego procesu, myślę, że można w miarę bezpiecznie przyjąć, iż narkotyki pokroju błyszczostymu dość brutalnie wpływając na jego gospodarkę chemiczną wprowadzają mózg w `inny tryb pracy`, uaktywniając funkcje bądź obszary normalnie uśpione. Krótkotrwale dają mu tzw. kopa - wzmacniają go. Pokusiłbym się o przyrównanie mózgu osoby będącej pod wpływem tego rodzaju środków psychoaktywnych do odbiornika radiowego o nagle zwiększonej mocy, dzięki czemu jest w stanie odbierać szerszy zakres fal.
Poprzez analogię - narząd taki zyskuje chwilową zdolność do wsłuchiwania się w kanał Mocy.

Mam świadomość, że i mnie powinno się w tym momencie pogrozić wspomnianą wyżej brzytwą - można by w sumie przeprowadzić analogiczne rozumowanie ze "wzmocnieniem", w miejsce Mocy wstawiając bliżej nieokreślone fale mózgowe będące naturalnym efektem jego pracy, ale, gotową infostradę mamy już pod ręką.

A Imperium polowało na Gwiezdne Smoki, o ile się nie mylę...

Racja, zdaje się, że Vader nawet osobiście zlecił komuś ich poszukiwania, ale, to już rasa z wyższej półki jeśli o kontakt z Mocą idzie .

...ma sens, i byłbym się pod tym podpisał, jeśli powiesz mi jeszcze jedną rzecz: czemu, skoro manipulacje natury psychofizycznej doprowadzają do manipulacji szeroko pojętą wrażliwością na Moc, to poza wydziwianiem Doliny Jedi (też funkcjonującej na trochę innych zasadach) nie znamy w historii SW sytuacji, w których jakiś Jedi albo Sith multiplikowałby swój potencjał w taki sposób (pomijam Barrissę, bo to przypadek, zresztą z botą)? Skoro właściwości błyszczostymu są znane od dawna, a i przyprawa jest już wiekowym narkotykiem, nikt nigdy nie wpadł na to, aby nie stworzyć uberMocarza, karmiąc go błyszczostymem chociażby?
Pomijam już kwestię wątpliwości wokół panny Offee; na ile jej stan byłstanem faktycznego otwarcia się na Moc, a na ile urojonego. Pamiętajmy, że wszelkiego rodzaju narkotyki często symulują pewne bodźce i oszukują umysł.

Co do uberMocarza - trzeba pamiętać, że glitterstim, jak każdy narkotyk - wyniszcza i to dość szybko. Dlatego jest trade-off, albo chcesz być przez jakiś krótki czas superMocarzem i wykorkować, albo wolisz być po prostu Mocarzem.

...są w stanie usuwać truciznę z organizmu i leczyć się w zasadzie na miejscu. Myślę, że przy Mocarzach groźba zmaltretowania swojego ciała jest minimalna, prędzej przedawkowanie. Ale to wszystko można ograniczyć, nic w tym trudnego, jak się jest Jedi.

nie nasuwa się tutaj pewien paradoks? Mianowice Jedi by tego nigdy nie użyli, ponieważ byłoby to wbrew ich kodeksowi. Jedi nie pożąda władzy. A więc z góry zakładamy, że mówimy o Ciemnych Jedi i Sithach. Zaś oni wątpie aby jakoś specjalnie znali się na dawkowaniu władzy i potęgi ;] Poza tym skoro CSM wyniszcza ich od środka to ciekawe co by zrobił taki "dopalacz".

Hmm... jeżeli przyjąć, że błyszczostym działa podobnie jak inne narkotyki jednocześnie pobudzając przednie płaty mózgowe, to taki Mocarz mógłby mieć po prostu problemy z odpowiednim skupieniem się, żeby wykorzystać tak wymagającą skupienia technikę jak neutralizowanie toksyn. Taką potęge posiadają dopiero dobrze rozwinięci Jedi i mistrzowie, zaś Ci nie za bardzo potrzebują glitterstimu do pomocy - czyli taka sytuacja miałaby miejsce w przypadku mniej zaawansowanych Mocarzy.
No i nawet Jedi jest człowiekiem. A narkotyki dają tą pewność siebię, że się ma kontrolę. A większość force userów nie jest na tyle silna, żeby się przeciwstawić.

Sith? Pogardza takimi metodami, on ma Ciemną Stronę. Dark Jedi? Jest zbyt zajęty niszczeniem, żeby pomyśleć o tym.
Pozostawia to raczej tylko eksperymenty.

...obu: to też jest zbytnie uogólnianie. Taka mizeria jak Lumiya może by się dała zachłysnąć, ale Sithowie i mroczni Jedi pokroju Vadera czy nawet Volfe Kaarko (który sam był uzależniony od zupy, więc wiedział, jak wygląda działanie narkotyku) już wiedzieliby, co z tym fantem zrobić. Zresztą błyszczostym nie powoduje natychmiastowych zmian w organizmie, wyniszczenie następuje sukcesywnie w ramach używania. A i wpływ przyprawy na psychikę jest zbyt krótkotrwały, aby mówić o jakichś ciągach.
Poza tym, nawet jeśli założyć, iż stosowanie dopalaczy zewnętrznych automatycznie rujnuje Mocarza, moje pytanie pozostaje aktualne: czemu nigdy nie słyszeliśmy o takim przypadku? Skądś ludzie musieli wiedzieć, że doprowadzi i ch to na skraj przepaści.

Myślę, że całość rozbija się o nietrwałość efektu jaki dają chemiczne stymulanty. Z tego co pamiętam, nasz stymulator błyszczka dawał stosunkowo krótką przyjemność zabawy w telepatię, tym samym jego działanie mogłoby być korzystne wyłącznie dla osób `niewrażliwych` na Moc. Dla tych z potencjałem było to być może po prostu niepraktyczne, lub, ściślej, nieekonomiczne. Mniemam, że podobnie jest w wypadku innych środków psychoaktywnych.

Kwestia kolejna - jeśli wierzyć Przewodnikowi po planetach i księżycach, glitterstim uzależnia błyskawicznie [str. 109], zatem, zmiany jakie zachodzą pod jego wpływem muszą być znaczne. Możemy oczywiście liczyć na zdolności autoterapii, ale, to błędne koło. Jeśli narkotyk upośledza pracę mózgu, nie tylko nie przynosi długotrwałych korzyści w korzystaniu z Mocy, jego wpływ długofalowy przynosi skutek wręcz odwrotny, utrudniając tym samym ewentualną likwidację wyrządzonych w organizmie szkód.

Wrócę raz jeszcze do stopnia w jaki sposób owe psychodeliczne zabawy otwierały śmiałka na Moc. Wymienia się tylko ograniczoną telepatię i tyle przewiduje moja teoria. Nikt nie mówi o uzyskiwaniu nagłych zdolności Jedi, jedynie o pewnym stopniu poszerzenia wrażliwości na określone bodźce, lub, ściślej - świadomego do nich dostępu. Czyli coś, co Mocni mają w podstawowym koszyku świadczeń.
Zresztą, czy dobrze mi świta, że któryś z Jedi nowego zakonu powątpiewająco wypowiadał się o rzekomych korzyściach z zażywania błyszczostymu?

I wreszcie - to o czym Misiek wspomniał wcześniej - trudno nam w tym momencie obiektywnie ocenić na ile efekty jego stosowania są rzeczywiste a na ile rzeczywiste inaczej. Skłonny jestem przyjąć, że mimo wszystko w sporym stopniu prawdziwie.

Bota. AFAIR Barrissa jest święcie przekonana o realności swoich doznań, w pewien sposób potwierdzają je też słowa mistrzyni Unduli o wychwyconych przez członków Rady zmarszczkach Mocy.

Jeśli już jednak przyjąć, że zabawa Mocnych w transy narkotyczne ma sens...
Dlaczego nic o tym jeszcze nie słyszeliśmy? Raz. Podpisuje się pod tym, co mówią Hal i Trem. Nie uważam, żeby tak znowu wielu osobom było to potrzebne. Dwa. Być może takie przypadki eksperymentów faktycznie się zdarzały, z tym, że kończyły się albo dość szybko i bezgłośnie, albo w sposób, który co niektórzy woleliby przemilczeć.

...miażdżycie mnie wszyscy trzej żelaznymi argumentami i właściwie już od dwóch postów się z wami zgadzam, przyznając się do wcześniejszego błędu, jednak żeby falsyfikacji stało się zadość:

- uzależnienie fizyczne i psychiczne to dwie różne bajki. Domniemuję, że w przypadku błyszczostymu to drugie jest znacznie silniejsze, ponieważ możliwość czytania cudzych myśli jest kwintesencją powodów, dla których ktokolwiek kiedykolwiek zażywał narkotyki: mowa o nieskrępowanej wolności i radości (czy też jej iluzji).
W związku z powyższym nie widzę powodów, dla których błyszczostym miałby czynić równie rozległe szkody fizycznie uzależniając od siebie organizm. Zwłaszcza, jeśli przypomnimy sobie, że Wywiad (chyba nawet Republikański) korzystał z błyszczostymu przy przesłuchaniach, a etat naćpanego tajnego agenta brzmi trochę niepoważnie...

- oczywiście, że nikt nie mówi o zwięszkonych umiejętnościach Jedi, ale ja taki wpływ przyrównałbym do kopa, jaki daje zwiększony zastrzyk adrenaliny; można w sobie znaleźć pokłady energii, które umożliwiają pełniejsze wykorzystanie Mocy. Oczywiście jestem świadom, że wyszkolony Jedi jest w stanie angażować swój potencjał i bez tego, ale czy w pełnym stopniu?

- co do prawdziwości doznań to znane są przypadki ludzi, którzy doznali autentycznych obrażeń od urojonego zagrożenia. Potęga wyobraźni jest niezmierzona...

Chyba tyle; zbijecie to i nie mam pytań

Zacznę od zastosowań w wywiadzie. Nie wiem gdzie, ale, również doczytałem się tych zastosowań, z tym, że przez wywiad imperialny i, co najistotniejsze, jako serum prawdy, czyli najprawdopodobniej w małych ilościach, najprawdopodobniej tych powodujących jedynie stany psychodeliczne i euforyczne. Wielkości dawki, jak się okazuje, mają kluczowe znaczenie jeśli o doraźne efekty (w odróżnieniu od długofalowych skutków) zażywania chodzi. Bo mamy też przecież i jego medyczne zastosowania.

Jedi Academy Sourcebook; str. 87:

(...) Characters imbibing glitterstim are considered Force Sensitive for 10 rounds. During this time, they can read the surface thoughts of a target person. This functions just like the Force skill receptive telepathy, except that the user is restricted to using his or her Perception to make a difficulty roll.
Those who already have the receptive telepathy power derrive no benefit from using glitterstim.

...to tyle tytułem potwierdzenia naszych dociekań. Mamy też użycie sformułowania surface thoughts, co pozwala przypuszczać, że sondowanie umysłu w poszukiwaniu tajemnic skrywanych przez przesłuchiwanego poprzez błyszczostym jest raczej nieefektywne, również przez ulotność efektu. Oczywiście, mam świadomość, że są to uproszczenia dokonane na rzecz mechaniki RPG, ale, wciąż skłonny jestem upierać się przy stwierdzeniu, że zastosowanie tegoż specyfiku pozwalało jedynie na bierne słyszenie myśli, bez możliwości ingerowania w umysł danej osoby. Co zresztą słówko receptive potwierdza .

Oczywiście, oba rodzaje uzależnienia są innymi procesami, ale, nie należy zapominać, że uzależnienie psychiczne też ma podłoże neurologiczne. Po prostu nie znamy dokładnego mechanizmu oddziaływania błyszczostymu na mózg zażywającej go osoby.
Wiemy jednak, że na owe zażywanie decydowano się niekiedy z powodów czysto praktycznych [JASB; str 86] - biznesmeni pragnący zyskać przewagę nad przeciwną stroną w negocjacjach, kochankowie pragnący szczególnej więzi, czy, wreszcie, artyści szukający inspiracji.
Niby jasne uzależnienie psychiczne. Czyli to, którego leczenie jest o wiele trudniejsze.
Choć i tak, jak wiemy, bez uzależnienia psychicznego nie ma fizycznego. Na jedno więc wychodzi.

Misiek:
Oczywiście jestem świadom, że wyszkolony Jedi jest w stanie angażować swój potencjał i bez tego, ale czy w pełnym stopniu?

Kopowi wywoływanemu przez adrenalinę dość blisko do bycia pod wpływem emocji. That`s not the Jedi way. Sithowie zaś na co dzień korzystają z pełnego wachlarza "możliwości" jakie dają emocje. Z kolei wartość zażywania rzeczonego narkotyku dla osób wrażliwych na Moc wydaje się być znikoma w porównaniu z ich wrodzonymi możliwościami.

...emocje nie są do końca adekwatnym porównaniem; mówiąc o adrenalinie miałem raczej na myśli samą mechanikę procesu, w którym dany hormon wywołuje w organizmie pewne efekty, których nie spodziewalibyśmy się po standardowym udziale.

A co do działania błyszczostymu, to - podpierajac się opisem KJA i przypadkiem Morutha Doole`a - ma to jednak pewien aspekt inwazyjny. Han wyraźnie boi się, że Doole odczyta wspomnienia o intymnych chwilach z Leią, które usiłował zepchnąć na skraj świadomości. Czytanie powierzchowne oznacza po mojemu, że zażywajacy błyszczostym nie jest w stanie dobrać się do faktów zapisanych w podświadomości, nieświadomości czy też nieuświadomionych, przez co nie zyskuje pełnego obrazu psychiki. A jeśli wziąć poprawkę na teorie Freuda, według których ego jest jedynie wierzchołkiem góry lodowej, to można zaryzykować stwierdzenie, że błyszczostym jest w stanie penetrować jedynie zewnętrzne warstwy świadomości, nawet bez dociekania niższych pokładów.

Cały czas szukam dziury w całym, bo Twoje teorie wciąż mają sens

Emocje. Choć jestem temu raczej przeciwny, można by się w gruncie rzeczy upierać, iż absolutnie wszystko co dzieje się wewnątrz umysłu [w tym kontekście jednoznacznego z mózgiem] sprowadzić można do takiej czy innej neurochemii. To już chyba jednak tytułem lekkiego zejścia z tematu .

Inwazyjny? Być może... zależy jak na to patrzeć, ale, w gruncie rzeczy każde wtargnięcie do, dość intymnej przecież , sfery prywatnych myśli nosi takie znamiona. Zwłaszcza, że w większości wypadków jest to wbrew naturze.

Jak najbardziej masz jednak rację co do stopnia, w jakim zażycie błyszczostymu pozwala na poznanie procesów myślowych danej osoby. Brakowało mi tego sprecyzowania. Wspomnienia... Powiedziałbym, że paradoksalnie to Han mógł ewentualnie umożliwić Doole`owi odczytanie jego wspomnień - wyprowadzając je na pierwszy plan poprzez wystąpienie związanej z nimi obawy. Ściślej - w y s y ł a j ą c nawiązujące do nich obrazy [procesy myślowe] do kolektywu połączonych w Mocy mózgów, poprzez ich sformułowanie. Stąd mój wcześniejszy nacisk na bierny odbiór.
Freudowskie sfery nieświadomości i im podobnych, pozostałyby tu jak najbardziej nienaruszone, tak długo, jak pozostałyby nietknięte świadomymi procesami myślowymi.

Wybacz zawiłość niektórych sformułowań, ale, staram się oddać to, co mam do przekazania możliwie dokładnie i, co może brzmieć nieco zabawnie, jasno, nie posiadając jednocześnie jakiejś większej wiedzy z zakresu neuropsychologii .