Od momentu, gdy w sieć poszła informacja o braku dźwięku DTS HD w polskim wydaniu BD Sagi, w sieci rozpętała się dyskusja o tym, czy na słabszym sprzęcie słychać różnicę czy nie. Może zamiast kłócić się o jakość kabli czy drewniane ucho, warto chwilę poświęcić na to, by dowiedzieć się czym właściwie jest DTS i DTS HD.
Źródłem tego artykułu są informacje ze strony
Cinematic.pl
Sam format kodowania dźwięku DTS powstał jeszcze w roku 1996 z założeniem, że kodowanie ma poprawić jakość, a główne parametry sygnału mają być łatwo skalowane po to, by zapewnić szeroką współpracę zarówno ze sprzętem konsumenckim jak i profesjonalnym.
Struktura DTS-u, składa się z dwóch części: jądra (z ang.
core) i rozszerzenia. Zapewnia ona pełną kompatybilność wstecz ze wszystkimi starszymi wersjami dekoderów DTS. Jądro zawiera 5.1 kanałowy strumień danych, nagranych z częstotliwością próbkowania 44,1 lub 48kHz. Taki strumień jest w stanie przetworzyć każdy dekoder DTS. Rozszerzenie zawiera dane uzupełniające: dodatkowe kanały, dane dla wyższych częstotliwości próbkowania lub inne dodatkowe usprawnienia które mogą pojawić się w przyszłości.
Wszystkie dekodery będą wykorzystywały jądro, podczas gdy najnowsze dekodery będą wykorzystywały jądro oraz jego rozszerzenie. Rozszerzenie będzie natomiast ignorowane przez dekodery, które nie są w stanie go wykorzystać. Dla przykładu jedno z rozszerzeń może zawierać DTS-ES oraz DTS 94/24. DTS-HD High Resolution Audio oraz DTS-HD Master Audio wprowadza kolejne rozszerzenia, poprawiające w znacznym stopniu jakość sygnału audio oraz zawierające dodatkowe możliwości.
Na grafie poniżej widać dokładnie istotę jądra i rozszerzeń. W kilku wersjach DTS-u jądro pozostaje takie samo.
Kilka słów o rozszerżeniach.
XLL - odpowiada za bezstratne kodowanie audio, uzyskanie kopii bit na bit oryginalnej, źródłowej ścieżki audio o maksymalnej przepływności sięgającej 24,5 Mbps dla płyt Blu-ray oraz 18,0 Mbps dla płyt HD-DVD.
XXCH - odpowiada za zwiększenie liczby kanałów, powyżej 6.1.
XBR - odpowiada za większą stałą przepływność danych, wynoszącą maksymalnie dla płyt Blu-ray 6,0 Mbps oraz 3,0 Mbps dla płyt HDDVD.
XSA - odpowiada za Secondary Audio/ Sub Audio Content określane także jako DTS-HD LBR (low bit rate).
Format DTS-HD Audio obsługuje także wyższą częstotliwość próbkowania (do 192 kHz w przypadku DTS-HD Master Audio) różną kwantyzację sygnału (16, 20 lub 24 bity) oraz różne możliwości konfiguracji głośników (zostanie to opisane i wyjaśnione w dalszej części).
Nagranie DTS-HD Audio zawiera 2 strumienie danych: jądro DTS oraz dodatkowy strumień będący „różnicą” pomiędzy oryginalnym sygnałem i jądrem DTS. Oryginalny sygnał audio jest rozdzielany na dwie części na wejściu kodera. Jedna część wędruje do kodera DTS (jądra) w celu uzyskania sygnału kompatybilnego wstecz i następnie dekodowana. Druga część jest wykorzystywana do porównania ze zdekodowanym wcześniej jądrem. W ten sposób powstaje sygnał różnicowy który posłuży do uzyskania oryginalnego sygnału audio (bit na bit). Sygnał różnicowy jest następnie kodowany bezstratnie i łączony z jądrem DTS. Proces dekodowania będzie przebiegał w odwrotnej kolejności. Należy nadmienić, że proces kodowania audio przebiega zawsze ze zmienną przepływnością.
I jeszcze specyfika poszczególnych DTSów.
DTS-HD Master Audio:
Sygnał audio jest niedegradowalny o zmiennej przepływności do 24,5 Mbps dla BD. Ma do 7.1 niezależnych kanałów o częstotliwości próbkowania 96kHz i rozdzielczości 24 bitów. Można w różny sposób konfigurować głośniki w systemie 7.1
DTS-HD High Resolution Audio:
Sygnał audio o stałej przepływności od 1,5 Mbps do 6,0 Mbps. System 7.1 dokładnie jak w przypadku Master Audio. Analogiczny system dla DVD był ograniczony ze względu na pojemność do przepływności fonii do 768 kbps. Na BD nie ma takich ograniczeń, przez to DTS-HD daje
większe możliwości nie tylko na nowym, ale i także starym sprzęcie audio.
DTS Digital Surround Audio:
Dekoder TS pracuje z przeływnością 1,5 Mbps, czyli dwa razy więcej niż na DVD. Ma maksymalnie 6.1 kanałów o częstotliwości próbkowania 48kHz i rozdzielczości 24 bitów lub 5.1 kanałów o wartościach 96kHz i 24bitów.
Podsumowanie
Należy zapamiętać jedną rzecz, a mianowicie taką, że DTS HD jest
bezstratnym formatem kompresji, w przeciwieństwie do zwykłego DTS, stosowanego na płytach DVD. Tu działa podobna zasada jak płyta CD i nagrany z niej plik MP3. Pozornie jakość jest ta sama, lub bliska - w obu przypadkach bardzo dobra. Strata praktycznie nie dotyczy tego, co jest najlepiej słyszalne, a szczegółów i odgłosów tła. Te zlewają się podczas stratnej kompresji, czasem tworzy się z tego jeden dźwięk. Dlatego właśnie różnicę między DTS HD a DTS najłatwiej usłyszeć nie na dobrym sprzęcie, ale w scenach gdzie dźwięków zlewających się jest dużo, czyli tam gdzie występują tłumy. W „Mrocznym widmie” są to sceny wyścigu podracerów i wiwatowanie tłumu. W DTS HD dużo łatwiej wyłapać pojedyncze głosy tworzące szum widowni, w DTS widzowie mają zdecydowanie bardziej jednolity głos, drobne różnice się zlewają.
KOMENTARZE (0)